• Sala "Arsenał" w Spichlerzach na Ołowiance wyłączona ze zwiedzania do 12 maja 2024 ze względu na przygotowania do nowej wystawy czasowej
• Prom "Motława" ze względu na remont nabrzeża nie kursuje do odwołania
• Oddział Żuraw pozostaje zamknięty dla zwiedzających w związku z prowadzonymi pracami remontowymi - przeczytaj

„Nad ciepłym morzem”. Feliks Michał Wygrzywalski

Jedenasta wystawa z cyklu „Polscy artyści o morzu”, organizowana w ramach XI Bałtyckiego Festiwalu Nauki poświęcona jest twórczości malarza, na nowo odkrywanego po latach zapomnienia. Jest to pierwsza powojenna prezentacja dzieł Wygrzywalskiego, pochodzących zarówno ze zbiorów muzealnych, jak i z kolekcji prywatnych. Obok pejzaży morskich i scen rodzajowych rozgrywających się nad morzem na wystawie znajdą się też kompozycje inspirowane tradycją antyczną, a także dwa unikalne widoki z plaż polskiego wybrzeża – z Gdyni i Jastarni.

Wygrzywalski chętnie stosował efekty świetlne i bogatą, żywą gamę barwną. Jego obrazy charakteryzują się wybitnymi walorami dekoracyjnymi, wyróżnia je wynikająca z biegłości warsztatowej lekkość malowania. Popularność wśród odbiorców zapewnia im niezaprzeczalna uroda i panujący na nich pogodny nastrój. Patrząc na nie widz niemal ulega złudzeniu, że i jego ogrzewają promienie południowego słońca i owiewa łagodna morska bryza.

Feliks Michał Wygrzywalski (1875-1944) kształcił się w Monachium i Paryżu, ale prawdziwą inspirację dla jego twórczości przyniosła dopiero podróż do Italii. Urzeczony włoskim klimatem, krajobrazami i sztuką zamieszkał w Rzymie. Obiektem szczególnej fascynacji malarza było morze, ciepłe i malownicze, które w różnych wariacjach pojawia się na jego płótnach, zarówno jako tło dla scen mitologicznych i rodzajowych, ale też samodzielny temat. Najchętniej malował Zatokę Neapolitańską, a zwłaszcza sławną wyspę Capri. Inny ważki nurt w twórczości Wygrzywalskiego zapoczątkowała podróż do Egiptu i na Pustynię Libijską. Oczarowała go egzotyka Orientu, co znalazło dobitny wyraz w jego malarstwie. Zaczął malować sceny haremowe, scenki rodzajowe z egipskiej ulicy, jego obrazy zaludniły się sprzedawcami i naprawiaczami dywanów, modlącymi się Arabami i Beduinami.

Po przenosinach do Lwowa Wygrzywalski zajmował się – obok malarstwa sztalugowego – dekoracyjnym malarstwem ściennym, grafiką, ilustrował książki i czasopisma, projektował witraże. Powierzano mu dekoracje gmachów publicznych (siedziba Lwowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej 1907-1910, sanatorium „Lwigród” w Krynicy 1928). Projektował też kostiumy i scenografie do spektakli teatru miejskiego (m.in.: „Peer Gynta”, „Irydiona” i „Nocy Listopadowej”). Najważniejsze indywidualne wystawy jego twórczości odbyły się w 1932 we Lwowie i w 1935 w Krakowie.

Po wojnie rzadko wspominano lwowskiego artystę. Palmę pierwszeństwa w odnowieniu zainteresowania twórczością Feliksa Michała Wygrzywalskiego przyznać trzeba rynkowi antykwarycznemu. Niesłabnące zainteresowanie nabywców dziełami malarza sprawia, że staje się on postacią coraz lepiej znaną wszystkim zainteresowanym sztuką.

Cykl „Polscy artyści o morzu”stanowi rozłożoną na lata prezentację tematyki morskiej w dorobku polskich malarzy działających od połowy XIX w. Jest to seria dorocznych wystaw, organizowanych w CMM w sezonie letnim, prezentujących marynistyczne wątki twórczości poszczególnych artystów lub środowisk artystycznych. Taka koncepcja pozwala na ukazanie szerokiej publiczności marynistyki jako zwartego zespołu zjawisk na tle całokształtu polskiego życia artystycznego. Wystawom towarzyszą katalogi dokumentujące zgromadzone na ekspozycjach dzieła, pochodzące nie tylko ze zbiorów muzealnych, ale też kolekcji prywatnych. W cyklu prezentowano już twórczość m.in. Mariana Mokwy, Leona Wyczółkowskiego, Michała Gorstkina Wywiórskiego, najwybitniejszych uczniów Jana Stanisławskiego, a także kobiet-malarek działających na przełomie XIX i XX w. (m.in.: Olga Boznańska, Zofia Stryjeńska, Michalina Krzyżanowska).

Oprac.: Monika Jankiewicz-Brzostowska

 

Wystawie towarzyszy – jak co roku – wydany w CMM katalog.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.


„Nad ciepłym morzem”
24.05.2013-1.09.2013
Spichlerze na Ołowiance