Digizaurus – kategoria: materiał dostępny w wersji online!

W czerwcu 2008 r. przedstawiciele dyrekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku, Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku (wówczas Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku), Muzeum Zamkowego w Malborku i Muzeum Historycznego Miasta Gdańska zdecydowali o współpracy przy realizacji wspólnych celów w zakresie digitalizacji. W tym celu powołana została Międzymuzealna Grupa ds. Digitalizacji. Formalne porozumienie o współpracy zawarto w styczniu 2009 r. przyjmując jednocześnie nazwę grupy – DigiMuz.

Przez blisko sześć lat grupa udzielała się aktywnie na forum muzealnym, dzieląc się doświadczeniami w zakresie digitalizacji przez publikacje i czynny udział w konferencjach. Jednym z najważniejszych efektów prac trzech muzeów zaangażowanych w prace Grupy jest stworzony w ciągu czterech lat tezaurus: „Digizaurus – słownik hierarchiczny pojęć, opracowany na potrzeby Międzymuzealnej Grupy ds. Digitalizacji DigiMuz – kategoria: materiał”, który został opublikowany w maju 2013 roku.

Głównym celem zastosowania tezaurusa jest uporządkowanie i kontrola słownictwa stosowanego do opisu zbiorów pod względem materiału, tworzywa. Taki zabieg bezpośrednio przekłada się na dużą efektywność wyszukiwania informacji w ramach elektronicznej ewidencji zbiorów. Struktura hierarchiczna pozwala wyszukiwać informacje o zbiorach za pomocą szerszych pojęć jak np. „metal”, „tworzywo sztuczne” (wówczas wynik obejmuje grupę węższych pojęć), jak i bardzo konkretnych, jak „miedź” czy „kevlar”.

Tezaurus ma strukturę otwartą i zgodnie z przyjętymi założeniami odpowiada zbiorom gromadzonym w trzech, współtworzących słownik, muzeach. Wpływa to na bardzo konkretny dobór pojęć, które w przypadku innych instytucji mogą okazać się niewystarczające. Z tego też względu dokument został udostępniony Państwu na zasadach licencji CC 3.0 – uznanie autorstwa i użycie niekomercyjne, co pozwala dostosować zaproponowane rozwiązanie do własnych potrzeb.

W rok po opublikowania tezaurusa Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku udostępnia wersję online słownika przy użyciu aplikacji TemaTres (open source vocabulary server). Tezaurus dostępny jest od dziś dla wszystkich zainteresowanych pod następującym adresem digizaurus.nmm.pl. Dodatkowo załączamy pod artykułem wersję XML do pobrania i wykorzystania we własnych projektach.

Tym samym zakończono etap upowszechniania jednego z kluczowych efektów prac Międzymuzealnej Grupy ds. Digitalizacji DigiMuz. Wersja online jak i XML są udostępnione na tych samych zasadach, co pierwotny dokument z maja 2013 roku, czyli CC 3.0 – uznanie autorstwa i użycie niekomercyjne.

Dziękujemy Poznańskiemu Centrum Superkomputerowo Sieciowemu za sugestię odnośnie aplikacji open source do udostępniania tezaurusów.

Zachęcamy do korzystania z udostępnionego zasobu.

Wersja XML do pobrania.