• Sala "Arsenał" w Spichlerzach na Ołowiance wyłączona ze zwiedzania do 12 maja 2024 ze względu na przygotowania do nowej wystawy czasowej
• Prom "Motława" ze względu na remont nabrzeża nie kursuje do odwołania
• Oddział Żuraw pozostaje zamknięty dla zwiedzających w związku z prowadzonymi pracami remontowymi - przeczytaj

Wrak statku General Carleton, 1785

27 września 1785 roku silny sztorm zatopił na wysokości rybackiej wioski Dębki brytyjski żaglowiec z ładunkiem żelaza. Wieść o zatopionym statku przetrwała w opowieściach miejscowych rybaków, przypominanych zwłaszcza, gdy porwała się kolejna sieć zaczepiona o leżącą na dnie przeszkodę.

Dr Michał Woźniewski, ichtiolog i płetwonurek, postanowił zweryfikować legendę i przeszukując miejsca zaczepów, zlokalizował wrak. Od 1995 roku pracowała na nim systematycznie przez cztery kolejne sezony badawcze ekipa archeologów-płetwonurków CMM, odkrywając wiele unikatowych na skalę światową zabytków. W wyniku tych prac ustalono, że wrak ten to pozostałości angielskiego statku General Carleton z Whitby (Anglia), który zatonął w 1785 roku. Szczegółowe badania i eksploracja przyniosły bogaty zespół nowych zabytków nautologicznych, które dały podstawę do podjęcia szerszych studiów między innymi z zakresu historii żeglugi, budownictwa okrętowego, historii kultury materialnej i życia codziennego na statkach w XVIII wieku.

Szczególne znaczenie ma odkrycie zwykłych ubrań marynarskich z końca XVIII wieku. Stanowią one cenne źródło do rekonstrukcji ubiorów, o których wyglądzie do tej pory czerpano wiedzę tylko z niewielu wyobrażeń ikonograficznych. Odkrycie dzwonu statkowego umożliwiło identyfikację badanej jednostki i odtworzenie jej historii, a w efekcie, wraz z całą kolekcją pozyskanych zabytków, stworzyło możliwość wejrzenia w rzeczywistość jednego, konkretnego statku i jego załogi, żeglujących po Bałtyku ponad dwieście lat temu.

Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego udało się zebrać wyniki kilkunastu lat pracy badaczy z Centralnego Muzeum Morskiego i innych uczonych związanych z wrakiem w pierwszą publikację monograficzną archeologicznych badań podwodnych wraka statku w Polsce. Bogato ilustrowana książka zawiera pełen katalog zabytków pozyskanych z wraka.

Zadanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.


Wrak statku General Carleton, 1785. pod red. Waldemara Ossowskiego
Książka do nabycia w sklepach muzealnych w Siedzibie Głównej w Spichlerzach na Ołowiance i na „Darze Pomorza” oraz w sklepie internetowym.