Nowe działa w Spichlerzach na Ołowiance

Imponujące, żeliwne działa z XVIII wieku są od dzisiaj jednym z nowych elementów wystroju holu w siedzibie głównej Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku – Spichlerzach na Ołowiance.

Każde z dział waży blisko półtorej tony, mierzy 345 cm i każde ma prawie 250 lat. Dokładnie 8 lat temu eksponaty zostały wydobyte w ramach ekspedycji „Wiatrem Gnane”, w którą zaangażowany był Instytut Morski, Marynarka Wojenna RP, Straż Graniczna, firma Generpol (sponsor ekspedycji) oraz nurkowie ze Stowarzyszenia Baltic-Tech.

Dzięki projektowi „Wiatrem Gnane” możliwa była inwentaryzacja dwóch stanowisk archeologicznych położonych ok. 30 Mm na północ od portu w Ustce. W trakcie badań odnaleziono 43, a wydobyto 12 żeliwnych dział. Cztery z nich zabezpieczono do konserwacji i dalszych badań, natomiast 8 zostało przetransportowanych do podwodnego skansenu na Zatoce Gdańskiej i zatopionych w pobliżu wraku galeonu Solen.

Konserwacja eksponatów trwała blisko 6 lat. Na jednej z armat widnieje data produkcji – 1771 r. oraz znak producencki VB, co było wskazówką dla konserwatorów, jak odczytać historię dział sprzed 250 lat. – Podejrzewamy, że armaty pochodzą z francuskiego transportowego statku kaperskiego, zdobytego przez Szwedów. Natomiast VB to prawdopodobnie inicjały rodziny von Berchner, właściciela odlewni armat ze szwedzkiego miasta Stafsjö, które w osiemnastym wieku było światowym liderem w produkcji materiałów żeliwnych: armat, pistoletów i kul. – zaznacza Piotr Dziewanowski z Działu Konserwacji NMM.